راندمان تصفیه سپتیک تانک

       میزان راندمان سپتیک تانک یکی از مواردی است که باید به هنگام طراحی و نصب آن در نظرگرفته شود. بطورکلی سپتیک تانک یک روش برای پیش تصفیه فاضلاب است که می تواند بصورت موثری لجن، مواد قابل ته نشینی، روغن و چربی را حذف نماید. حذف این مواد در نهایت به کاهش بارآلودگی فاضلاب از جمله کاهش میزان BOD5 و COD منجر خواهد شد. در جدول مقابل راندمان تصفیه سپتیک تانک در پارامترهای مختلف ارائه شده است. البته باید توجه داشت که این راندمان زمانی قابل دستیابی است که ظرفیت سپتیک تانک بصورت استاندارد تعیین شده باشد. برای محاسبه ظرفیت و طراحی سپتیک تانک به اینجا مراجعه فرمایید. 

فرآیندهای مؤثر در راندمان تصفیه سپتیک تانک

    انجام چند تصفیه فاضلاب بیشترین نقش را در راندمان تصفیه در سپتیک تانک داشته که این فرآیندها به دو دسته فیزیکی و بیولوژیکی تقسیم می شود.  

فرآیندهای فیزیکی

    ته نشینی و شناورسازی دو فرآیند مهم فیزیکی در تصفیه فاضلاب توسط سپتیک تانک هستند. بخشی از ذرات معلق فاضلاب که به علت چگالی بیشتر خود نسبت به آب تمایل به ته نشینی دارند، به علت زمان ماند مناسب و شرایط آرام سپتیک تانک، در کف مخزن سپتیک تانک ته نشین شده و از فاضلاب جدا می شوند. بطوریکه تقریبا 90-80 درصد از کل ذرات قابل ته نشینی در سپتیک تانک ته نشین می شوند. به دنبال ته نشینی این مواد برخی دیگر از پارامترهای شاخص آلودگی از جمله BOD5 و COD نیز کاهش می یابند.

    تجمع مواد ته نشین شده در کف سپتیک تانک لایه ای از لجن ایجاد می نماید. به تدریج و با ورود هرچه بیشتر فاضلاب و ته نشین شدن بخشی از مواد معلق آن، ضخامت این لایه افزایش یافته و حجم لجن در سپتیک تانک افزایش می یابد. البته چنانکه در قسمت بعد توضیح داده خواهد شد بخشی از این لجن به گاز تبدیل شده و باعث کاهش حجم لجن می گردد. 

    همواره در فاضلابهای بهداشتی مقدار قابل توجهی از روغن و چربی وجود دارد. ذرات روغن و چربی دارای چگالی کمتری نسبت به آب هستند از این رو بخش قابل توجهی از آنها در مخزن اول سپتیک تانک به سمت سطح صعود کرده و اصطلاحا شناور می شوند. بدین ترتیب بخش عمده ای از روغن و چربی موجود در فاضلاب نیز توسط سپتیک تانک حذف می گردد بطوریکه راندمان حذف روغن و چربی در سپتیک تانک در حدود 75-50 درصد است. 

    تجمع ذرات روغن و چربی بر روی سطح فاضلاب به تدریج منجر به ایجاد یک لایه از لجن حاوی این ذرات می شود. این لایه از تبادل اکسیژن بین هوا و فاضلاب جلوگیری نموده و به علاوه مانعی در برابر انتقال بوی فاضلاب به محیط خواهد شد و انتشار بوی نامطبوع سپتیک تانک را کاهش خواهد داد. 

فرآیندهای بیولوژیکی

    لجن ته نشین شده در کف سپتیک تانک حاوی مقادیر بسیار زیادی از مواد آلی و مقدار کمی مواد معدنی است. غلظت بالای این مواد و وجود آب کافی شرایط را برای رشد باکتریها و میکروارگانیسم ها فراهم می کند. با توجه به عدم وجود اکسیژن در محیط لجن ته نشین شده، باکتری های بی هوازی به سرعت رشد یافته و تکثیر می شوند. این باکتریها برای ادامه حیات خود مواد آلی موجود در لجن را جذب کرده و پس از تجزیه از آن برای تامین انرژی و مواد مغذی استفاده می کنند. بدین ترتیب انجام فرآیندهای بیولوژیکی ناشی از فعالیتهای حیاتی باکتریها در کف مخزن سپتیک تانک، باعث تجزیه مواد آلی و در نهایت تصفیه فاضلاب می شود.

    بخشی از کاهش پارامترهای آلودگی از جمله BOD5 و COD ناشی از انجام همین فرآیندهای بیولوژیکی می باشد. سرعت انجام این فرآیندها با افزایش دما شدت یافته و با کاهش دما کند می شود. از این رو راندمان تصفیه سپتیک تانک در فصول مختلف سال و براساس دمای فاضلاب متغیر است بطوریکه بیشترین راندمان در تابستان قابل دستیابی است. افزایش بوی نامطبوع در تابستان دقیقا به دلیل افزایش فعالیتهای بیولوژیکی باکتریهای بی هوازی است. 

    محصولات نهایی فرآیندهای بیولوژیکی باکتریها در شرایط بی هوازی، شامل برخی گازها از جمله متان است که به آنها بیوگاز می گویند. فرآیند تبدیل مواد آلی به گاز توسط فرآیندهای بیولوژیکی سبب کاهش حجم لجن شده و باعث تثبیت لجن می شود. مقدار  لجن بسته به دمای فاضلاب می تواند تا حدود 60-40 درصد نیز کاهش یابد. 

سپتیک تانک چیست؟

مکانیزم عملکرد سپتیک تانک

موارد کاربرد سپتیک تانک

راندمان سپتیک تانک

انواع سپتیک تانک

طراحی و محاسبه ظرفیت سپتیک تانک

روش نصب سپتیک تانک