
تصفیه آب به فرآیندهایی اطلاق می شود که به کمک آن ها می توان آب های آلوده و ناپاک را به آبی با کیفیت، قابل مصرف و عاری از هرگونه آلودگی تبدیل کرد. تصفیه خانهها، روزانه حجم عظیمی از آب را از منابع طبیعی نظیر سدها، رودخانه ها و دریاچه ها دریافت کرده و با استفاده از مراحل پیچیده و دقیق آن را تصفیه می کنند تا به دست مردم برسد. در این مقاله از سایت لوتوس ، مراحل مختلف تصفیه آب و روش های استفاده شده برای ؟ بهبود کیفیت آب در تصفیه خانه بررسی میشود تا درک بهتری از فرآیندهای مهم پشت پرده خالص سازی آب داشته باشید.
آب سد از کجا تأمین می شود؟
یکی از منابع اصلی تأمین آب برای تصفیه خانهها، آب ذخیره شده در سدها است. سدها به عنوان منابع آبی حیاتی در بسیاری از کشورها عمل میکنند. آب موجود در سدها از بارش های باران، ذوب برف ها، و جریان های رودخانه ای تأمین می شود. این آب ها به دلیل انباشته شدن در پشت سد و عبور از لایه های مختلف خاک، ممکن است برخی آلودگی ها و ذرات معلق را در خود داشته باشند که نیاز به تصفیه دارند.
آب سدها معمولاً به صورت مستقیم یا از طریق سیستم های لولهکشی به تصفیه خانه ها منتقل می شود تا مراحل تصفیه بر روی آن انجام گیرد. این آب ها معمولاً دارای دمای پایین تری هستند و به دلیل ذخیره شدن در محیط طبیعی، ممکن است حاوی برخی از آلودگی ها و ذرات معلق نیز باشند که باید در مراحل تصفیه حذف شوند. بنابراین، تصفیه آب پشت سدها یکی از مراحل حیاتی برای تأمین آب شرب و مصرفی انسانها محسوب میشود.
آب پشت سد قبل از تصفیه چه ویژگی هایی دارد؟
آب ذخیره شده پشت سدها به دلیل اینکه در معرض آلودگی های مختلف قرار دارد، نیازمند پالایش دقیق است. این آب ممکن است دارای آلاینده های طبیعی و مصنوعی مانند گل و لای، مواد آلی، جلبک ها، مواد شیمیایی و حتی میکروب ها و باکتری ها باشد. آلودگی ها و ناخالصی ها در آب سد می توانند شامل مواد جامد معلق، مواد شیمیایی ناشی از فعالیت های صنعتی یا کشاورزی، یا میکروارگانیسم هایی باشند که موجب آلودگی میکروبی آب می شوند.
این ویژگی ها نشان می دهد که آب پشت سدها به هیچ عنوان برای مصرف انسانها مناسب نیست و باید از طریق مراحل تصفیه آب شهری به یک استاندارد بهداشتی و قابل استفاده تبدیل شود. از آنجایی که کیفیت آب برای تأمین نیازهای انسان از جمله نوشیدن و کشاورزی اهمیت زیادی دارد، تصفیه آب در تصفیه خانه ها برای جلوگیری از بیماری های آبی و همچنین حفظ منابع آبی ضروری است.
چه عواملی باعث کدر شدن آب پشت سد می شود؟
آب پشت سد ممکن است به دلایل مختلفی دچار کدری یا آلودگی شود. از جمله مهم ترین عواملی که باعث کدر شدن آب می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بارش های شدید :
بارش باران به شدت می تواند ذرات ریز خاک، گل، مواد آلی و زباله ها را از سطح زمین به داخل سدها منتقل کند و باعث کدر شدن آب شود. این نوع بارش ها معمولاً منجر به افزایش ذرات معلق در آب میشود که نیازمند تصفیه است.
جلبک ها
رشد بیش از حد جلبک ها در آب های ذخیره شده می تواند باعث تغییر رنگ و کدر شدن آب شود. این مسئله به ویژه در فصول گرم سال بیشتر مشاهده می شود و برای کاهش آن نیاز به استفاده از مواد شیمیایی یا فرآیندهای تصفیه خاص است.
آلودگی های کشاورزی و صنعتی
آلودگی های شیمیایی ناشی از کودها، سموم کشاورزی و مواد صنعتی که به رودخانه ها و سدها وارد می شوند، می توانند باعث کاهش کیفیت آب شوند. این آلایندهها می توانند ترکیبات سمی را به آب اضافه کنند.
مواد آلی
مواد آلی مانند برگ ها و سایر مواد طبیعی که به سد وارد می شوند، می توانند باعث تغییر رنگ آب شوند و نیاز به تصفیه داشته باشند. این مواد به همراه سایر آلاینده ها می توانند در آب تجزیه شده و اکسیژن مورد نیاز برای موجودات زنده را کاهش دهند.
آبگیر : نخستین مرحله ی تصفیه آب در تصفیه خانه
اولین مرحله در حذف آلاینده ها از آب در تصفیه خانه، آبگیری است. در این مرحله، آب از منابع طبیعی مانند سدها، دریاچه ها یا رودخانه ها به تصفیه خانه منتقل می شود. این آب ها باید از انواع آلودگی ها و ذرات بزرگتر مانند شاخه ها، برگ ها و زباله ها که میتوانند به دستگاه های تصفیه آسیب بزنند، پاکسازی شوند.
آبگیرها معمولاً به صورت سوراخ های بزرگ یا شبکه های فیلتر عمل می کنند و بهطور معمول از پمپ ها برای انتقال آب به تصفیه خانه ها استفاده میشود. این اولین گام مهم در فرآیند تصفیه است که باعث می شود آب برای مراحل بعدی آماده شود و آسیب کمتری به سیستم های تصفیه وارد کند.
در تصفیه خانه چگونه آب از گل و لای پاکسازی می شود؟
آب های دریافتی از منابع مختلف مانند سدها معمولاً حاوی ذرات گل و لای هستند که باید از آن ها جدا شوند. برای این کار از فرآیند های فیزیکی مانند آشغال گیری، ته نشینی و فیلتراسیون استفاده می شود. در ابتدا، آشغال گیرها برای جدا کردن مواد بزرگ تر از آب به کار می روند. این مواد شامل شاخه ها، برگ ها و زباله ها هستند.
پس از مرحله آشغال گیری، آب وارد مخازن ته نشینی میشود. در این مخازن، ذرات کوچک تر و گل و لای به دلیل وزن خود به ته می روند و آب از آن ها جدا میشود. این مرحله به از بین بردن ذرات معلق کمک می کند و آب شفاف تری برای مراحل بعدی آماده میشود.
تصفیه فیزیکی آب چیست و چگونه انجام می شود؟
تصفیه فیزیکی آب شامل روش هایی است که برای حذف ذرات معلق و ناخالصی های بزرگ تر از آب به کار می روند. این فرآیند به کمک آشغال گیرها، ته نشینی و فیلتراسیون انجام می شود. در این مرحله، مواد معلق بزرگ تر از آب جدا شده و شفافیت آن افزایش می یابد. فیلتر شنی و فیلترهای کربنی معمولاً برای تصفیه آب های سطحی و زیرزمینی استفاده می شوند.
تصفیه شیمیایی آب چگونه انجام می شود؟
در فرآیند تصفیه شیمیایی آب، از مواد شیمیایی مختلف برای حذف آلایندهها و بهبود کیفیت آب استفاده می شود. این فرآیند معمولاً شامل مراحل انعقاد و لخته سازی است. در این مرحله، مواد شیمیایی مانند آلومینیوم سولفات (آلوم) به آب افزوده می شوند تا ذرات کوچک و مواد معلق در آب به هم متصل شوند و لخته های بزرگی تشکیل دهند.
پس از این مرحله، این لخته ها به راحتی از آب جدا می شوند و آب تمیز تر و شفاف تر می شود. این فرآیند برای حذف ذرات معلق ریز و بهبود کیفیت آب بسیار موثر است.
برای تصفیه شیمیایی آب چه موادی به آن افزوده می شوند؟
مواد مختلفی برای تصفیه شیمیایی آب به آن افزوده می شوند. این مواد شامل :
آلومینیوم سولفات (آلوم) : برای فرآیند انعقاد و لخته سازی
پلیمرها : برای کمک به تشکیل لخته های بزرگ تر و جدا کردن ذرات معلق
کلر : برای ضدعفونی و از بین بردن میکروب ها و باکتر یها
پلی الکترولیتها : برای تسهیل فرآیند ته نشینی و لخته سازی
آیا مواد افزوده شده به آب برای انسان مضر است؟
مواد شیمیایی که در فرآیند تصفیه به آب افزوده می شوند، معمولاً در مقادیر بسیار کم و تحت نظارت دقیق استفاده می شوند. طبق استانداردهای بهداشتی، این مواد برای سلامتی انسان ها ضرری ندارند و در واقع به اطمینان از پاک سازی و گندزدایی آب کمک می کنند.
پیشنهاد می شود بخوانید : تصفیه فاضلاب چگونه انجام می شود ؟
استفاده از ته نشینی مقدماتی برای تصفیه بهتر
ته نشینی مقدماتی یکی از مراحل اصلی پالایش آب است که در آن ذرات کوچک تر موجود در آب به لخته های بزرگ تر تبدیل میشوند که به راحتی از آب جدا می شوند. این مرحله باعث افزایش کیفیت آب و کاهش آلودگی های موجود در آن می شود. فرآیند ته نشینی مقدماتی معمولاً در مخازن ته نشینی انجام می شود.
استفاده از توری در تصفیه آب های سطحی
در فرآیند تصفیه آب های سطحی، استفاده از توری های مخصوص برای حذف ذرات ریزتر و مواد اضافی رایج است. این توریها شبکههای ریزی دارند که به جدا کردن ذرات معلق ریزتر از آب کمک می کنند. این توری ها معمولاً در مراحل ابتدایی تصفیه آب نصب می شوند تا آلودگی های بزرگتر از آب جدا شوند.
عملیات هوادهی در فرآیند تصفیه چگونه است؟
هوادهی یکی از فرآیندهای اصلی در پاک سازی آب در تصفیه خانه است که در آن اکسیژن به آب وارد می شود تا مواد مضر موجود در آن از جمله گازهای حلشده، مواد آلی و ترکیبات شیمیایی کاهش یابند. این عملیات معمولاً در مخازن هوادهی انجام می شود که در آنها آب با هوا مخلوط می شود. هوادهی کمک میکند تا برخی از ترکیبات شیمیایی مانند آهن و منگنز حلشده از آب جدا شوند.
فرآیند انعقاد و تشکیل لخته در تصفیه خانه
در فرآیند انعقاد و لخته سازی، ذرات کوچک تر موجود در آب به لخته های بزرگتر تبدیل می شوند که به راحتی از آب جدا می شوند. این فرآیند معمولاً به وسیله افزودن مواد شیمیایی به آب انجام می شود و برای جدا کردن ذرات معلق در آب مؤثر است.
سختی آب چیست و چگونه می توان آن را کاهش داد؟
سختی آب به میزان یون های کلسیم و منیزیم در آب گفته می شود. برای کاهش سختی آب، معمولاً از فرآیندهایی مانند تهیه آهک یا تبادل یونی استفاده میشود که این مواد به از بین بردن یون های کلسیم و منیزیم کمک می کنند.
ضد عفونی و گند زدایی آب : کلیدی ترین مرحله تصفیه آب در تصفیه خانه
ضدعفونی و گندزدایی آب از مهمترین مراحل تصفیه است. در این مرحله، با استفاده از مواد شیمیایی مانند کلر یا روش های فیزیکی مانند اشعه UV، تمامی میکروب ها، باکتری ها و ویروس های موجود در آب از بین می روند و آب برای مصرف آماده می شود.
مرحله پایانی : ذخیره سازی آب تصفیه شده
پس از اینکه آب تمام مراحل تصفیه را پشت سر گذاشت، به مرحله ذخیره سازی میرود. در این مرحله، آب تصفیه شده در مخازن ذخیره می شود تا برای مصرف های آینده آماده باشد.
چه عواملی بر فرآیند تصفیه آب تأثیر می گذارند؟
عوامل مختلفی میتوانند بر فرآیند تصفیه آب تأثیر بگذارند. این عوامل شامل:
کیفیت منبع آب
میزان آلایندهها و آلودگی های موجود در منبع آب.
دمای آب
دمای آب بر سرعت واکنش های شیمیایی و فرآیندهای تصفیه تأثیر میگذارد.
میزان بارشها
بارش های شدید میتوانند باعث ورود ذرات معلق زیادی به منبع آب شوند.
نوع آلودگیها
آلودگی های صنعتی، کشاورزی یا طبیعی می توانند مراحل مختلف تصفیه را تحت تأثیر قرار دهند.